Vũ Ninh là tên gọi một
châu từ thời
nhà Ngô, nay là một phần tỉnh
Bắc Ninh,
Việt Nam, tương ứng với địa phận
thành phố Bắc Ninh,
thị xã Từ Sơn và các huyện
Tiên Du,
Yên Phong,
Quế Võ ngày nay.Địa danh Vũ Ninh xuất hiện từ thời
Hùng Vương, bộ Vũ Ninh lúc đó gần như tương ứng với địa phận tỉnh
Bắc Ninh ngày nay. Thời kì
Bắc thuộc, bộ Vũ Ninh nhiều lần bị thay đổi địa phận và địa danh, trong đó thời
Nam Tấn (265 - 279) được gọi là châu Vũ Ninh.Thời
loạn 12 sứ quân sử chép các tướng
Lã Xử Bình,
Đỗ Cảnh Thạc cùng thứ sử châu Vũ Ninh là
Dương Huy tranh nhau làm vua khi
Ngô Xương Văn mất.
[1] Sau khi
Dương Huy bị dẹp, sứ quân
Nguyễn Thủ Tiệp chiếm đóng Tiên Du xưng là Vũ Ninh Vương.Thời thuộc
Minh (1414 - 1427), Vũ Ninh là một trong 3 châu thuộc phủ Bắc Giang (2 châu còn lại là châu Gia Lâm và châu Bắc Giang). Châu Vũ Ninh lúc này có 5 huyện: Tiên Du, Vũ Ninh, Đông Ngàn, Từ Sơn, Yên Phong. Năm Vĩnh Lạc thứ 13 (1425), nhà Minh chuyển huyện Vũ Ninh trực thuộc vào châu Bắc Giang.Sang thời
Hậu Lê, châu Vũ Ninh không còn tồn tại, chỉ còn huyện Vũ Ninh thuộc phủ Từ Sơn, nằm trong thừa tuyên Kinh Bắc (sau này thừa tuyên Kinh Bắc đổi thành trấn Kinh Bắc).Đến đầu đời
Lê trung hưng (năm 1533), vì kiêng húy của vua Lê Trang Tông (Lê Ninh) nên đổi huyện Vũ Ninh thành
Vũ Giang, sau lại kiêng húy của Uy Nam vương
Trịnh Giang nên đọc chệch âm là
Vũ Giàng hay
Võ Giàng. Huyện
Võ Giàng nay thuộc đất huyện
Quế Võ, tỉnh
Bắc Ninh.